Aktualności

Inwentaryzacja w księgach rachunkowych już się zaczyna…

Jasny i rzetelny obraz przedstawienia obrazu sytuacji majątkowej jednostki w sprawozdaniu finansowym to jedna z nadrzędnych zasad rachunkowości. Dodatkowo należy pamiętać o konieczności zapewnienia prawidłowości ksiąg rachunkowych. W celu spełnienia tych warunków jednostki kończące rok bilansowy mają obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji.

Co to jest inwentaryzacja?

Inwentaryzacja to jeden z obowiązkowych etapów poprzedzających sporządzenie sprawozdania finansowego. Polega ona na zorganizowaniu zespołu czynności, które pozwolą na ustalenie realnego stanu środków trwałych i obrotowych przedsiębiorstwa, a także zobowiązań na dany dzień.

W jaki sposób przeprowadzić inwentaryzacje?

Wyróżnia się trzy metody inwentaryzacji:

  1. Spis z natury, czyli wycena spisanych ilości, porównanie wartości z danymi z ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różnic.
  2. Potwierdzenia sald, czyli otrzymanie od banków i uzyskanie od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różnic.
  3. Porównanie danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacja wartości tych składników.


Kiedy przeprowadzić inwentaryzację prowadząc księgi rachunkowe?

Już w czwartym kwartale  roku obrotowego jednostki prowadzące księgi rachunkowe mogą rozpocząć inwentaryzację niektórych aktywów.

Z reguły inwentaryzację przeprowadza się na ostatni dzień każdego roku obrotowego, jednak termin ten jest dotrzymany, jeśli inwentaryzacja rozpocznie się 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończy do 15 dnia następnego roku. Należy jednak pamiętać, iż stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.

Ważne!

Prace inwentaryzacyjne dla jednostek, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, mogą się już rozpocząć od 1 października 2021 r. i trwać do 15 stycznia 2022 r.

Do składników aktywów, których inwentaryzację można przeprowadzić w terminie od 1 października danego roku obrotowego do 15 stycznia następnego roku, zalicza się przede wszystkim:

  • rzeczowe aktywa obrotowe (materiały, towary, wyroby gotowe) objęte ewidencją bilansową, znajdujące się na terenie niestrzeżonym lub na terenie strzeżonym, lecz nieobjęte ewidencją ilościowo-wartościową,
  • środki trwałe znajdujące się na terenie niestrzeżonym z wyjątkiem środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości,
  • maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych w budowie znajdujące się na terenie niestrzeżonym,
  • aktywa będące własnością innych jednostek, powierzone do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania,
  • należności inwentaryzowane drogą potwierdzenia salda.

Ważne!

W przypadku przeprowadzenia inwentaryzacji aktywów na inny dzień niż dzień bilansowy, należy ustalić ich stanu na dzień bilansowy poprzez dopisanie i odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia sald – przychodów i rozchodów, jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.              

Przykład:

Jakie składniki majątku nie mogą być zinwentaryzowane wcześniej niż na ostatni dzień bilansowy?

Uproszczenia, dotyczącego terminu inwentaryzacji, nie można zastosować do:

  • aktywów pieniężnych,
  • papierów wartościowych,
  • produktów w toku produkcji,
  • materiałów, towarów i produktów gotowych odpisywanych w koszty w momencie ich zakupu lub wytworzenia.


Inwentaryzację tych składników aktywów należy przeprowadzić na ostatni dzień roku obrotowego.

Jak wyglądają kolejne kroki w przeprowadzaniu inwentaryzacji?

Podstawa prawna:

art. 26 ustawy z 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2019 r. poz. 351 ze zm.)

Stan prawny aktualny na dzień 18.10.2021 r.