Aktualnie wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostaje w bezpośrednim związku z formą opodatkowania dochodów/przychodów przedsiębiorcy. Zapłacone składki nie podlegają odliczeniu od podatku. Od lipca 2022 r. zasady te ulegają częściowym zmianom.
Podatnicy:
- podatku liniowego – płacą składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 4,9 proc. dochodu (ale nie mniej niż 270,90 zł za miesiąc),
- podatku rozliczanego według skali (na zasadach ogólnych) – płacą składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9 proc. dochodu (ale nie mniej niż 270,90 zł za miesiąc),
- podatnicy karty podatkowej płacą stałą kwotową składkę w wysokości 270,90 zł miesięcznie,
- zaś u podatników podatku zryczałtowanego wysokość składki ma charakter kwotowy i jest zależna od wysokości przychodu,
- roczne przychody 0 – 60 000 zł – składka 335,94 zł,
- roczne przychody 60 000,01 – 300 000,00 – składka 559,89 zł,
- roczne przychody powyżej 300 000 zł – składka 1 007,81 zł.
W Polskim Ładzie do chwili obecnej żaden z przedsiębiorców nie miał prawa do odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej nawet w najmniejszej części.
Nowelizacja przepisów jednak to zmieni. Przedsiębiorcy na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej będą mogli pomniejszać przychód/dochód o zapłacone składki zdrowotne do określonego limitu. Według Ministerstwa Finansów to rozwiązanie dotyczy łącznie ok. 1,4 mln podatników.
Ważne!
Nowelizacja przepisów to nie jest powrót do rozwiązań, które były stosowane przed Polskim Ładem. Różnica jest diametralna. Do końca 2021 r. przedsiębiorcy mieli prawo do odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej (7,75 proc. podstawy) od podatku. Taka konstrukcja powodowała, że znaczna część zapłaconej składki do ZUS podlegała odliczeniu od podatku. W efekcie tego, podatek był niższy do wpłaty o 328,78 zł miesięcznie. Za rok podatkowy 2021 r. podatnicy mieli prawo odliczyć łącznie 3 928,60 zł zapłaconych składek, czyli mówiąc wprost na odliczeniu ZUS oszczędzali niemal 4 000 zł.
O jakich kwotach oszczędności możemy mówić teraz? Zapraszamy do dalszej lektury.
Aktualnie odliczenie będzie realizowane od przychodu / dochodu, a co więcej odliczeniu będzie podlegała nie całość, a tylko część zapłaconych składek. Dla każdej z form opodatkowania przewidziano inny mechanizm odliczenia. Na konkretnych liczbach wskazujemy, jakie teraz będą korzyści finansowe.
Zasady ogólne (skala podatkowa) – bez odliczenia
Podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych nie będą mieli prawa do odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej w ogóle. Powyższe wynika z faktu, iż ta grupa podatników skorzysta na innej zmianie podatkowej. Otóż, podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych skorzystają na obniżeniu stawki podatku PIT z 17 do 12 proc. Nowa, obniżona stawka podatkowa będzie stosowana już począwszy od rozliczenia miesiąca czerwca. Zatem zaliczka, na podatek dochodowy za czerwiec płatna do 20 lipca będzie obliczana już z uwzględnieniem niższej stawki podatkowej.
Co więcej, stawka 12-proc. PIT będzie znajdowała zastosowanie do dochodów z całego roku podatkowego 2022 r. Rozliczenia za poprzednie miesiące według stawki 17-proc. nie będą wymagały korekty. Stawka 12-proc. znajdzie zastosowanie do całości dochodów i będzie zastosowana w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy 2022. Zatem, podatnicy, którzy w pierwszym półroczu wpłacali zaliczkę na podatek dochodowy tzw. PIT-5 mogą liczyć na zwrot nadwyżki w zeznaniu rocznym.
Podatek liniowy – odliczenie do kwotowego limitu
Podatnicy podatku liniowego nabędą prawo do odliczenia zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne od dochodu lub zamiennie zaliczenia ich w koszty. Jednak prawo to limitowane jest kwotą 8 700 zł. Tylko do tej kwoty będzie można zaksięgować lub odliczyć zapłacony ZUS na Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych.
Czy to oznacza, że podatnik zaoszczędzi 8 700 zł ? Absolutnie nie.
Realna korzyść finansowa to 1 653 zł, ponieważ tak jak wskazano powyżej odliczenie realizowane jest na poziomie dochodu a nie podatku.
Przykład
Pan Adam rozlicza się w formie podatku liniowego. Jego miesięczne dochody kształtują się na poziomie około 50.000 zł. Płaci do ZUS 4,9 proc. swojego dochodu na poczet Funduszu Ubezpieczeń Zdrowotnych. Obliczenie: 50.000 x 4,9 proc. = 2 450 zł miesięcznie co w skali roku daje 2450 x 12 m-cy = 29.400 zł. Z zapłaconych kwot tylko 8 700 będzie mógł zaksięgować w koszty lub odliczyć od podatku: 8 700 x 19% = 1 653 w skali roku.
Rekomendujemy!
Podatnicy podatku liniowego mogą zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne zaliczyć do kosztów podatkowych lub odliczyć od dochodu. Rekomendujemy to pierwsze rozwiązanie, gdyż jest korzystniejsze finansowo. Jeżeli zaksięgujemy zapłacony ZUS w koszty, to obniżymy dochód firmy a tym samym, zapłacimy nie tylko niższy podatek dochodowy, ale i ZUS. Tym samym dodatkowo zaoszczędzimy na tym rozwiązaniu 8 700 x 4,9 proc. = 426,30 zł.
Limit odliczenia składek na FUZ będzie waloryzowany co rok.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – 50 proc. składek odliczane od przychodu
Podatnicy zryczałtowanego podatku dochodowego będą mieli prawo odliczyć od przychodu 50 proc. zapłaconych składek zdrowotnych. Czy to oznacza, że odzyskają połowę zapłaconych na FUZ kwotę? Niestety nie.
Odliczenie realizowane jest od przychodu. Realnie, oznacza to, że z 50 proc. zapłaconych składek ZUS podatnik odzyska tyle procent, ile wynosi jego stawka ryczałtu.
Przykład
Pa Adam prowadzi firmę budowlaną – jego stawka ryczałtu to 5,5 proc.
Miesięcznie płaci 559,89 zł składek na ubezpieczenie zdrowotne. Z tego będzie miał prawo odliczyć od przychodu 50 proc. Obliczenie: 559,89 x 50 proc. = 279,95 zł. Aby obliczyć realną finansową korzyść Pana Adama należy kwotę 279,95 zł pomnożyć razy stawkę podatku 5,5 proc. a to daje wynik 15,40 zł i to jest kwota realnej oszczędności.
Karta podatkowa – do odliczenia 19 proc. zapłaconych składek
Podatnicy karty podatkowej obniżą swoje zobowiązania podatkowe o 19 proc. zapłaconej składki zdrowotnej. Wysokość składki dla tej grupy przedsiębiorców wynosi 270,90 zł. Obliczenie: 270,90 zł x 19 proc. = 51,47 zł. Nowelizacja przepisów dla tej grupy podatników oznacza niższe wpłaty na kartę podatkową o około 50 zł miesięcznie.
Osoby współpracujące – niższe składki, które też będzie można odliczyć
W przypadku osób współpracujących będą miały miejsce dwie zmiany.
Pierwsza zmiana – obniżenie wysokości miesięcznej składki do 75 proc. kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego (dotychczas było to 100 proc.).
Aktualnie osoby współpracujące płaciły FUS w kwocie 559,89 zł miesięcznie, po zmianie będzie to 419,92 zł.
Druga zmiana – składki za osoby współpracujące na FUS będą odliczane odpowiednio od przychodu/ dochodu na zasadach takich, jak w przypadku przedsiębiorców.
