1 kwietnia 2022 r. zmieniły się zasady rozliczania energii wyprodukowanej przez prosumentów. Nowe rozwiązanie polega na wartościowym rozliczeniu energii wyprodukowanej przez prosumenta w oparciu o wartość energii ustaloną docelowo według ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN), czyli tzw. net-billing. Nowe rozwiązanie jest mniej korzystne od wcześniejszego tzw. systemu upustów.
Rozliczanie podatku dochodowego
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z rozliczeń energii wytworzonej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej i prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, o których mowa w art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Oznacza to, iż przepisów ustawy od dnia 1 kwietnia 2022 r. nie stosujemy do przychodów uzyskanych przez:
- prosumenta energii odnawialnej,
- prosumenta zbiorowego energii odnawialnej i
- prosumenta wirtualnego energii odnawialnej
– o których mowa w art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii.
Prosumenci pomimo uzyskiwania przychodów związanych ze sprzedażą energii elektrycznej nie zapłacą podatku dochodowego.
Oznacza to, że u prosumentów będących podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych nie powstają przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Ważne!
Powyższe zwolnienie dotyczy także prosumentów będących przedsiębiorcami, którzy wytwarzają energię elektryczną na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Oczywiście tyko tych przedsiębiorców, którzy są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych.
Przykład
Spółka z o.o. prowadzi dużą firmę produkującą przekąski spożywcze. Spółka obok zakładu pobudowała instalację fotowoltaiczną. Spółka rozlicza energię w systemie net-billingu. Czy spółka musi rozliczać podatek dochodowy od uzyskanych przychodów w związku z produkcją energii?
W tym przypadku spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i z tytułu sprzedaży wyprodukowanej energii elektrycznej będą u niej powstawały przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Czyli podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych muszą przychody uzyskane ze sprzedaży energii opodatkować.
Podatek akcyzowy
Prosumenci rozliczający się w starym systemie upustów są zwolnieni z podatku akcyzowego. W świetle par. 5 rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1178 z późn. zm.) zwalnia się od akcyzy zużycie energii elektrycznej wyprodukowanej z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW przez podmiot, który zużywa tę energię.
Powyższe zwolnienie dotyczy także nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej wprowadzanych do sieci dystrybucyjnej, gdyż wyprodukowana energia podlegająca rozliczeniu w systemie opustów jest traktowana jako zużycie energii.
Powyższe zwolnienie z podatku akcyzowego dotyczy także prosumentów rozliczających się w systemie net- billingu.
Zgodnie bowiem z treścią znowelizowanego art. 4 ust. 10 ustawy o odnawialnych źródłach energii, pobrana energia elektryczna podlegająca rozliczeniu w systemie net-billingu jest zużyciem energii wyprodukowanej na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej i nie stanowi:
- sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju,
- zużycia energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu
– w rozumieniu przepisów ustawy o podatku akcyzowym.
Przykład
Prosument założył nową instalację fotowoltaiczną. Nadwyżki energii będą rozliczane w systemie net-billingu. Cała wyprodukowana energia będzie uważana za zużycie na potrzeby własne. W takiej sytuacji wyprodukowana i rozliczona energia będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem akcyzowym.
Rozliczenie VAT przez prosumentów
W świetle art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Powyższa definicja wskazuje jednoznacznie, iż eksploatacja paneli fotowoltaicznych i rozliczenia (sprzedaż) energii stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Czyli sprzedaż energii z instalacji fotowoltaicznych jest opodatkowana podatkiem VAT. Stanowisko to potwierdza Ministerstwo Finansów w piśmie z 1 lutego 2019 r. stanowiącym odpowiedź na interpelację poselską nr 28185 (PT1.054.1.2019.990), w którym czytamy:
„sprzedaż energii, w tym również wytwarzanej w mikroinstalacii, podlega co do zasady 23 proc. stawce VAT. Nie oznacza to jednak, że taka sprzedaż będzie opodatkowana VAT w każdym przypadku. Podatnicy osiągający obroty nieprzekraczające 200 000 zł mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ustawy o VAT.”
Podsumowując w przypadku rozliczania energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej podatnicy muszą pamiętać aby w sposób prawidłowy rozliczyć się z fiskusem.
Podstawa prawna:
- art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.)
- art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 1378 ze zm.)
- par. 5 rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1178 z późn. zm.)
- art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.)
