W dniu 13 października 2019 r. formalnie zaczął działać Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Jest to system, w którym gromadzone i przetwarzane będą informacje o beneficjentach rzeczywistych, czyli osobach fizycznych sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką.
WAŻNE!!!
Do dnia 13 kwietnia 2020 r. wszystkie zobowiązane podmioty muszą dokonać wpisu. Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia informacji do rejestru, grozi spółce nałożeniem administracyjnej kary pieniężnej w kwocie do 1. 000. 000 zł. Dodatkowo osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą zw. z wpisaniem błędnych danych do rejestru. Po tym terminie termin na zgłoszenie będzie wynosił 7 dni od pojawienia się nowego beneficjenta rzeczywistego.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów „celem powstania CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenie dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej.”
Definicja beneficjenta rzeczywistego jest skomplikowana i wzbudza dyskusje nawet wśród profesjonalistów. Przeciętny przedsiębiorca może w wielu sytuacjach nie wiedzieć, kto będzie wspomnianym beneficjentem. Przepisy definiują go jako osoby fizyczne:
- sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
- w mieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.
W przypadku spółki- osoby prawnej, beneficjentem rzeczywistym jest:
- osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo do własności więcej niż 25 % ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
- osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25 % ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień w innymi uprawnionymi do głosu,
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik lub użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień , o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości
- osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.
Wpisowi podlegają dane identyfikacyjne spółki, takiej jak jej nazwa czy siedziba oraz dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego
do reprezentowania spółki:
- imię i nazwisko
- obywatelstwo
- państwo zamieszkania
- PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL
- informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach, które przysługują beneficjentowi rzeczywistemu.
Dane do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych zgłasza wyłącznie osoba uprawniona do reprezentacji spółki. Zgodnie z informacją zawartą na stronie Ministerstwa Finansów nie ma możliwości powierzenia tego zadania innym osobom. Przykładowo nie można upoważnić do tej czynności np. głównego księgowego.
Nasza rada:
Biorąc pod uwagę wysokie sankcje grożące za niedopełnienie obowiązku w przypadku wystąpienia trudności w określeniu, kto jest beneficjentem rzeczywistym lub kogo należy zgłosić zalecamy zgłaszać możliwie jak najwięcej osób, tj. udziałowców, akcjonariuszy, menedżerów spółki itd.
Paradoks związany z nowymi przepisami polega bowiem na tym, że bezpieczniej jest zgłosić wszystkich pracowników niż pominąć osobę, co do statusu której spółka
ma choćby ułamek wątpliwości.
Zgłoszenie do rejestru jest bezpłatne.
Tekst: Joanna Sobieszczańska
